BORA TODOROVIĆ (1930-2014)

Sada, kada nažalost moramo da podvučemo crtu ispod bogatog opusa Bore Todorovića, vidimo da se iza šarma i lakoće glumačkog izraza krio glumac izuzetno modernog senziiliteta koji je u više navrata bio na pravom mestu kada su nove tendencije pokušavale da se probiju u pozorištu i na filmu.

Biografija na sajtu B92 za Todorovićev životni put kaže sledeće, "Legendarni srpski filmski i pozorišni glumac rođen je u učiteljskoj porodici u Beogradu 5. novembra, 1930. godine. Pošto je odustao od studija mašinstva, studirao je glumu u klasi zajedno sa Ljubom Tadićem, Slobodanom Cicom Perovićem i Markom Todorovićem kod profesora Joze Laurenčića.

Brat je slavne Mire Stupice i otac je glumca Srđana Todorovića i glumice Dane Todorović.

Njegov prvi pozorišni angažman bio je u Beogradskom dramskom pozorištu, ali ubrzo odlazi sa sestrom Mirom Stupicom i njenim tadašnjim suprugom Bojanom Stupicom u Zagreb i četiri godine radio na sceni Hrvatskog narodnog kazališta (1957-1961).

Po povratku u Beograd igra u Ateljeu 212 do 1983. godine, u kome se i najduže zadržao igrajući u predstavama „Arsenik i stare čipke“, „Sprovod“, „Krmeći kas“, „Razvojni put Bore Šnajdera“, „Kape dole“”, „Druga vrata levo“, „Mrak i šuma gusta“, „Pseće srce“, „Radovan III“, „Maratonci trče počasni krug“, „Čudo u Šarganu“, „Audijencija Vernisaž“, „Veština“, „Povratak“ (koju će, u drugoj ulozi, kasnije igrati i u Zvezdara teatru). Od osnivanja Zvezdara teatra član je njegove trupe."

Dakle, od početka karijere, na mestima kao što su Beogradsko dramsko pozorište koje je bilo poznato po uvođenju savremenog stila gluma i moderne drame, naročito sa angloameričkog područja, u saradnji sa Bojanom Stupicom koji je podigao pozorišnu režiju pa samim tim i pozorišni izraz na viši nivo, pa sve do Ateljea 212 koji su karakterisali okrenutost novim piscima i nove interpretacije klasike, Todorović je pomerao granice pozorišnog mejnstrima kod nas. Karijera našeg najvećeg živog dramskog pisca Dušana Kovačevića neraskidivo je vezana za Todorovića, pa ne čudi da su se kasnije otisnuli u seriju saradnji u okviru Zvezdara teatra.

Todorovićev stil glume, velikim delom baziran na šarmu i istančanom glumačkom insitinktu obeležava pre svega savremeni senzibilitet. On je unosio savremeni senzbilitet čak i u likove iz epohe, čime ih je reinterpretirao i odmiscao od ukočenog/uštogljenog prikaza prošlih vremena i odnosa dajući im naročitu vibrantnost.

Primer takve uloge je prevarant Pik, sentimentalan ali ne i patetičan junak Baletićevog fllma BALKAN EKSPRES koji se dotiče niza bolnih tema kao što su stradanja i iskušenja "običnog čoveka" za vreme Drugog svetskog rata.

 

Todorović je bio na pravom mestu i kad je reč o srpskoj kinematografiji. Ostvario je značajne uloge u DOMU ZA VEŠANJE Emira Kusturice i potom u PODZEMLJU, a u domenu srpskog "urbanog filma" pamtićemo njegove šarmantne prevarante iz doba poznog titoizma u TAJVANSKOJ KANASTI Gorana Markovića i EROGENOJ ZONI Dejana Karaklajića odnosno u odjecima Crnog talasa i filmu ČUVAR PLAŽE U ZIMSKOM PERIODU.

Na televiziji, Todorović je ostavio izuzetno značajan opus i uzorne uloge koje su u značajnoj meri formirale našu televizijsku estetiku. Recimo, Slobodan Bob Mihajlović iz serije VRUĆ VETAR je jedna od najznačajnijih kreacija najplodnijeg i verovatno najznačajnijeg našeg televizijskog scenariste Siniše Pavića. Todorović je i na televiziji svojom neposrednošću razbijao teatralnost tadašnje televizijske dramske produkcije koja je svoje korene prirodno i vukla iz pozorišta i bila njegov produžetak drugim sredstvima.

Filmski radinici svakako moraju da mu budu zahvalni na liku Đenke koji je na najbolji način sublimirao sve izazove ove profesije na našim prostorima u proteklom veku i objasnio da se za nju mogu odlučiti samo avanturisti spremni na sve.